De Project Management Body Of Knowledge is een verzameling best practices, die wordt onderhouden door PMI (Project Management Institute). Het is als zodanig geen methode, maar bevat een overzicht van projectmanagementkennis die is gerangschikt op basis van de verschillende aandachtsgebieden (processen) die bij projectmanagement een rol spelen.
Waar Prince2 in gedeelten van Noord Europa, vooral Groot Brittannië en Nederland, veel invloed heeft, is de PMBOK de de facto standaard voor projectmanagement in Amerika en Azië. Maar ook in de rest van de wereld hebben PMI en de PMBOK veel invloed. De acceptatie van eerdere versies door ANSI (American National Standards Institute) en Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE 1490-2011) als projectmanagementnorm hebben sterk bijgedragen aan de acceptatie van PMBOK als projectmanagement standaard.
Volgens PMI omvat het vakgebied projectmanagement vier deelgebieden: project-, programma- en portfoliomanagement en de organisatorische benadering van projectmanagement. Hierop worden standaarden geformuleerd, die een algemeen fundament vormen waarop industrie-specifieke toepassingen kunnen worden ontwikkeld. Er zijn inmiddels drie officiële uitbreidingen voor software, bouw en bestuur.
De kern van PMBOK is vastgelegd in de PMBOK Guide. Aangezien de kennis en best practises m.b.t. projectmanagement zich continu ontwikkelen, verschijnen er geregeld updates van dit overzichtswerk. In 2017 is de 6e editie verschenen. Daarnaast bestaan er allerlei aanvullende publicaties, waaronder een organisatie-volwassenheidmodel en handleiding voor business analyse. PMI doet daarnaast veel onderzoek op allerlei, aan projectmanagement gerelateerde, onderwerpen om het vakgebied te ontwikkelen. Voor leden is veel materiaal gratis ter beschikking.
PMI geeft bovendien standaarden uit voor allerlei onderdelen, zoals risicomanagement, earned value management, project inrichting, work breakdown structures, projectplanning, projectbegroting en competentie ontwikkeling van projectmanagers. Ook publiceert de organisatie allerlei praktijkgidsen die helpen het PMBOK framework te implementeren.
De norm, zoals vastgelegd in de PMBOK guide, omvat 10 kennisgebieden:
- Integrale aanpak. Een project staat niet op zich, maar dient voor het verwezenlijken van een strategie en is veelal onderdeel van een portfolio. De afstemming hiermee moet continu worden beheerst door middel van planning en adequate managementinformatie.
- Beheersing van de scope: het moet duidelijk zijn en blijven waar het project precies voor dient. Wat moet worden bereikt? Wat valt binnen de opdracht en wat niet?
- Tijdsbeheersing: het project moet binnen de tijdslimieten afgerond worden. Hiervoor is een tijdplanning nodig, die moet worden bewaakt.
- Kostenbeheer: er is een inschatting van kosten en een budgettoekenning nodig. Vervolgens moet worden gecontroleerd of het project binnen de afgesproken budgetten gerealiseerd wordt.
- Kwaliteitsmanagement: de opdrachtgever stelt (contractuele) eisen aan de kwaliteit van de projectdeliverables: datgene wat het project oplevert. Er dient te worden bewaakt of het project invulling geeft aan al deze eisen.
- Resourcebeheer: om het projectresultaat te kunnen realiseren, moet het projectteam alle benodigde competenties en middelen in huis hebben om het project te kunnen uitvoeren en managen. Tijdens de uitvoering, dient te worden bewaakt of deze competenties en middelen op het juiste moment beschikbaar zijn.
- Communicatiemanagement: Er moeten afspraken worden gemaakt over de projectcommunicatie (oa. projectrapportage en –overleg en informeren van betrokkenen) en de uitvoering van deze afspraken moet worden opgevolgd, zodat iedereen steeds over de juiste informatie beschikt.
- Risicomanagement: Risico’s die voorafgaande en tijdens de projectuitvoering worden vastgesteld moeten adequaat gemanaged worden. Dit houdt onder meer in dat deze worden geregistreerd, de kans en impact wordt ingeschat en er mitigerende maatregelen worden bepaald en genomen.
- Inkoopmanagement: in te kopen producten en diensten moeten worden gemanaged, teneinde er voor te zorgen dat alle middelen om het project te kunnen uitvoeren tijdig en in de juiste kwaliteit en hoeveelheid beschikbaar zijn.
- Stakeholdermanagement. Er zijn meerdere partijen die belang hebben bij het project en hier in meer of mindere mate invloed op kunnen uitoefenen. Deze moeten in kaart worden gebracht en actief gemanaged om de slagingskans van het project te maximaliseren.
De PMBOK beschrijft de best practices als projectmanagementprocessen voor deze kennisgebieden. De verschillende processen zijn in onderstaande tabel weergegeven, gerangschikt naar de hoofdfasen van een project: initiëren, plannen, uitvoeren, monitoren & beheersen en afsluiten. De PMBOK noemt dit procesgroepen. De projectmanagementprocessen, die in de PMBOK Guide nader zijn uitgewerkt, verschillen per uitgave van de Guide, waaruit valt af te leiden dat het vakgebied nog volop in beweging is. Zo is in de laatste editie een aparte sectie opgenomen over de Agile benadering van projectmanagement.
