Pareto pricipe
Het Pareto-principe houdt in dat in veel gevallen 20% van de oorzaken (input), 80% van de gevolgen (output) veroorzaakt. Het principe is bekend geworden door de kwaliteitsguru Joseph Juran, die het heeft vernoemd naar Vilfredo Pareto. Deze econoom stelde ongeveer 100 jaar geleden vast dat 80% van het land in Italië in handen was van 20% van de Italiaanse bevolking. Het Pareto-principe staat ook bekend als de 80/20 regel
Het Pareto principe is van toepassing op alle situaties waarop de Pareto verdeling van toepassing is. Om die reden is het dan ook geen wet – die is altijd geldig -, maar het principe is wel vele malen empirisch aangetoond en kan zowel voor situaties als activiteiten gelden:
Enkele voorbeelden:
- 20% van de klachten veroorzaken 80% van de kosten
- 20% van de foutoorzaken veroorzaken 80% van de fouten
- 20% van de werknemers verzorgen 80% van de totale productie
- 20% van de aangeboden goederen en diensten leveren 80% van de totale omzet
- 20% van de filmpjes op YouTube zorgen voor 80% van de bezoekersaantallen
- 20% van gerapporteerde bugs zorgen voor 80% van de computerproblemen
- 20% van de auto’s leggen 80% van alle autokilometers af
- 20% van de klanten zorgt voor 80% van de winst
- 20% van de klanten zorgt voor 80% van de klachten
- 20% van de medewerkers zorgen voor 80% van het ziekteverzuim
De Klantenpiramide van Curry is ook gebaseerd op het Pareto-principe. Je vindt hier nog een aantal voorbeelden terug.
Pareto analyse
Het Pareto-principe nodigt uit tot de Pareto-analyse: analyseren welke bezigheden het meeste resultaat opleveren. Dus wat moeten we doen om het 20% inspanning 80% resultaat te realiseren. De Pareto analyse is een systematische manier om te analyseren of wordt voldaan aan het Pareto principe en helpt bij het in kaart brengen van de 20% oorzaken die 80% van het resultaat tot gevolg hebben. Hierbij volg je de volgende stappen:
1. Breng de oorzaken en gevolgen in beeld en leg vast in een tabel. Bepaal per oorzaak hoe vaak deze is voorgekomen (de frequentie)
2. Sorteer op de oorzaken op frequentie. De oorzaak die het vaakst voorkomt (de belangrijkste bovenaan, de tweede daaronder etc.) Het is vaak handig om de oorzaken te nummeren om hier later naar te kunnen verwijzen.
Het is moeilijk op basis van deze tabel conclusies te trekken. Ook het maken van grafieken voor aantallen of frequentie geeft nog niet zo veel inzicht:
3. Tel de oorzaken bij elkaar op (cumuleer). De eerste rij blijft de frequentie van oorzaak 1, maar de tweede is niet de frequentie van oorzaak 2, maar de optelling van oorzaak 1 + oorzaak 2. En de derde die van oorzaak 1 + 2 + 3, etc.
Het optellen van de resultaten (cumuleren) geeft vaak veel inzicht:
- Het blijkt, dat in het voorbeeld drie van de tien oorzaken (30%) ruim 80% van de ongelukken tot gevolg hebben. De meting voldoet dus NIET aan het Pareto-principe. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat er te weinig metingen zijn verricht en het resultaat niet betrouwbaar is, of doordat de Pareto verdeling niet van toepassing is op de oorzaak van ongelukken. Of het zou bijvoorbeeld kunnen zijn, dat mensen niet durven toe te geven dat ze niet zaten op te letten… kortom: er ontstaan allerlei nuttige vragen die je verder zou kunnen onderzoeken.
- Bovendien blijkt dat dat het rijgedrag van anderen, vermoeidheid en bellen samen ruim 80% van de ongelukken tot gevolg heeft. Dit zou kunnen leiden tot verder onderzoek naar problemen met het rijgedrag van anderen (bv. bumperkleven, onverwacht invoegen, geen richting aangeven etc.) en bijvoorbeeld manieren om vermoeide chauffeurs te waarschuwen en de risico’s van telefoneren te verminderen.
Bovenstaande is een fictief voorbeeld, maar laat wel zien dat een relatief eenvoudige activiteit als het maken van een Pareto grafiek soms veel inzicht kan opleveren. Vaak is daarna overigens nog wel verder onderzoek nodig, bijvoorbeeld op basis van aanvullende gegevens of door het uitvoeren van extra analyses, zoals het maken van een visgraaddiagram (Ishikawa), maar je weet dan wel veel beter waar je op moet focussen.